-
1 agricolatio
agriculture, husbandry -
2 jurisprudens
prūdens, entis, adj. [contr. from providens].I.Foreseeing, foreknowing (very rare); constr. with an objective clause, or absol.:II.ille contra urinam spargit, prudens, hanc quoque leoni exitialem,
Plin. 8, 38, 57, § 136:quos prudentis possumus dicere, id est providentis,
Cic. Div. 1, 49, 111: de futuro satis callidus satisque prudens, Ps.-Sall. ap. Cic. init. —Transf.A.Knowing, skilled, experienced, versed, practised in a thing (class.; syn.: peritus, consultus); constr. with gen. or in; poet. and post-Aug. also with inf.(α).With gen.:(β).ceterarum rerum pater familias et prudens et attentus,
Cic. Quint. 3, 11:belli prudentes, Sall. Ep. Mith. (H. 4, 61, 16 Dietsch): rei militaris,
Nep. Con. 1, 2:locorum,
Liv. 34, 28 fin.:animus rerum prudens,
Hor. C. 4, 9, 35:artis,
Ov. H. 5, 150:animorum provinciae prudens,
Tac. Agr. 19:doli prudens,
id. H. 2, 25:agricolationis,
Col. 2, 2, 15.— Comp.:prudentiores rerum rusticarum,
Col. 4, 2, 1; so,earum rerum,
Gell. 14, 2, 4.— Sup.:adulandi gens prudentissima,
Juv. 3, 86.—With in:(γ).prudens in jure civili,
Cic. Lael. 2, 6.—With inf. or acc. and inf.:2.nec pauperum prudens anus Novemdialis dissipare pulveres,
Hor. Epod. 17, 47:prudens otii vitia negotio discuti,
Curt. 7, 1, 4:-ob ea se peti prudens, Plin. 8, 31, 49, § 111:sciens prudensque se praegnantem non esse,
Dig. 25, 6, 1, § 2.—In partic.a.Juris prudens, also prudens alone (like juris peritus), skilled or learned in the law; as subst.: jūrisprūdens, ntis, m., one learned in the law, a lawyer, jurist, jurisconsult (only post-class.), Dig. 38, 15, 2 fin.; 1, 2, 2; 1, 1, 7; 40, 7, 30; Just. Inst. 1, 2.—b.Like sciens, knowing, wise, discreet, prudent; usually connected with sciens: prudens animam de corpore mitto, Enn. ap. Non. 150, 8 (Ann. v. 216 Vahl.):B.quos prudens praetereo,
Hor. S. 1, 10, 88; 2, 5, 58 (cf.:imprudens praeteriisse videris,
Cic. Brut. 77, 269):ibis sub furcam prudens,
Hor. S. 2, 7, 66:nequidquam deus abscidit Prudens Oceano terras,
id. C. 1, 3, 22; 3, 29, 29; Ov. M. 3, 364:an prudens imprudensve rupisset,
Gell. 20, 1, 34.—With sciens: amore ardeo:et prudens, sciens, Vivus vidensque pereo,
Ter. Eun. 1, 1, 27:ut in fabulis Amphiaraus sic ego prudens et sciens ad pestem ante oculos positam sum profectus,
Cic. Fam. 6, 6, 6; Cael. ap. Cic. Att. 10, 9, A, 5; Suet. Ner. 2 fin. —In gen., sagacious, sensible, intelligent, clever, judicious, etc. (very freq.):C.vir naturā peracutus et prudens,
Cic. Or. 5, 18:quis P. Octavio ingenio prudentior, jure peritior,
id. Clu. 38, 107:prudentem et, ut ita dicam, catum,
id. Leg. 1, 16, 45:in existimando admodum prudens,
id. Brut. 68, 239; cf.:prudentissimi in disserendo,
id. ib. 31, 118:virum ad consilia prudentem,
id. Font. 15, 43:quo nemo prudentior,
id. Lael. 1, 5:homines amicissimi ac prudentissimi,
id. Rep. 1, 46, 10:vir bonus et prudens,
Hor. Ep. 1, 16, 32; cf. id. A. P. 445:si divitiae prudentem reddere possent,
id. Ep. 2, 2, 155:prudentior ille consilio, hic animo magnificentior,
Just. 9, 8, 13.—With adverb. acc.:prudens alia,
Amm. 15, 13, 2.—Of abstract things:prudens, temperata, fortis, justa ratio,
Cic. Fin. 5, 21, 58:prudens animi sententia,
Ov. H. 21, 137: consilium, quod si non fuerit prudens, Balb. ap. Cic. Att. 9, 7, A, 1; Ov. M. 13, 433:prudentissimum consilium,
Nep. Eum. 3, 4; Hirt. B. Alex. 24. —Cautious, circumspect (very rare):malebant me nimium timidum quam satis prudentem existimari,
Cic. Fam. 4, 14, 2.— Hence, adv.: prūdenter, sagaciously, intelligently, discreetly, wisely, skilfully, learnedly, prudently, etc.: loqui, Enn. ap. Gell. 12, 4, 4 (Ann. v. 255 Vahl.):facere,
Cic. Fin. 5, 6, 15; cf. id. Rep. 3, 9, 16:rationem excogitare,
id. ib. 2, 12, 23:multa ab eo prudenter disputata,
id. Lael. 1, 1:multa provisa prudenter,
id. ib. 2, 6.— Comp., Aug. in Suet. Tib. 21; Quint. 9, 2, 44.— Sup.:defendere,
Cic. Div. 2, 72, 150:scribere,
id. Att. 13, 1, 1; Val. Max. 3, 3, 4 ext. 4. -
3 prudens
prūdens, entis, adj. [contr. from providens].I.Foreseeing, foreknowing (very rare); constr. with an objective clause, or absol.:II.ille contra urinam spargit, prudens, hanc quoque leoni exitialem,
Plin. 8, 38, 57, § 136:quos prudentis possumus dicere, id est providentis,
Cic. Div. 1, 49, 111: de futuro satis callidus satisque prudens, Ps.-Sall. ap. Cic. init. —Transf.A.Knowing, skilled, experienced, versed, practised in a thing (class.; syn.: peritus, consultus); constr. with gen. or in; poet. and post-Aug. also with inf.(α).With gen.:(β).ceterarum rerum pater familias et prudens et attentus,
Cic. Quint. 3, 11:belli prudentes, Sall. Ep. Mith. (H. 4, 61, 16 Dietsch): rei militaris,
Nep. Con. 1, 2:locorum,
Liv. 34, 28 fin.:animus rerum prudens,
Hor. C. 4, 9, 35:artis,
Ov. H. 5, 150:animorum provinciae prudens,
Tac. Agr. 19:doli prudens,
id. H. 2, 25:agricolationis,
Col. 2, 2, 15.— Comp.:prudentiores rerum rusticarum,
Col. 4, 2, 1; so,earum rerum,
Gell. 14, 2, 4.— Sup.:adulandi gens prudentissima,
Juv. 3, 86.—With in:(γ).prudens in jure civili,
Cic. Lael. 2, 6.—With inf. or acc. and inf.:2.nec pauperum prudens anus Novemdialis dissipare pulveres,
Hor. Epod. 17, 47:prudens otii vitia negotio discuti,
Curt. 7, 1, 4:-ob ea se peti prudens, Plin. 8, 31, 49, § 111:sciens prudensque se praegnantem non esse,
Dig. 25, 6, 1, § 2.—In partic.a.Juris prudens, also prudens alone (like juris peritus), skilled or learned in the law; as subst.: jūrisprūdens, ntis, m., one learned in the law, a lawyer, jurist, jurisconsult (only post-class.), Dig. 38, 15, 2 fin.; 1, 2, 2; 1, 1, 7; 40, 7, 30; Just. Inst. 1, 2.—b.Like sciens, knowing, wise, discreet, prudent; usually connected with sciens: prudens animam de corpore mitto, Enn. ap. Non. 150, 8 (Ann. v. 216 Vahl.):B.quos prudens praetereo,
Hor. S. 1, 10, 88; 2, 5, 58 (cf.:imprudens praeteriisse videris,
Cic. Brut. 77, 269):ibis sub furcam prudens,
Hor. S. 2, 7, 66:nequidquam deus abscidit Prudens Oceano terras,
id. C. 1, 3, 22; 3, 29, 29; Ov. M. 3, 364:an prudens imprudensve rupisset,
Gell. 20, 1, 34.—With sciens: amore ardeo:et prudens, sciens, Vivus vidensque pereo,
Ter. Eun. 1, 1, 27:ut in fabulis Amphiaraus sic ego prudens et sciens ad pestem ante oculos positam sum profectus,
Cic. Fam. 6, 6, 6; Cael. ap. Cic. Att. 10, 9, A, 5; Suet. Ner. 2 fin. —In gen., sagacious, sensible, intelligent, clever, judicious, etc. (very freq.):C.vir naturā peracutus et prudens,
Cic. Or. 5, 18:quis P. Octavio ingenio prudentior, jure peritior,
id. Clu. 38, 107:prudentem et, ut ita dicam, catum,
id. Leg. 1, 16, 45:in existimando admodum prudens,
id. Brut. 68, 239; cf.:prudentissimi in disserendo,
id. ib. 31, 118:virum ad consilia prudentem,
id. Font. 15, 43:quo nemo prudentior,
id. Lael. 1, 5:homines amicissimi ac prudentissimi,
id. Rep. 1, 46, 10:vir bonus et prudens,
Hor. Ep. 1, 16, 32; cf. id. A. P. 445:si divitiae prudentem reddere possent,
id. Ep. 2, 2, 155:prudentior ille consilio, hic animo magnificentior,
Just. 9, 8, 13.—With adverb. acc.:prudens alia,
Amm. 15, 13, 2.—Of abstract things:prudens, temperata, fortis, justa ratio,
Cic. Fin. 5, 21, 58:prudens animi sententia,
Ov. H. 21, 137: consilium, quod si non fuerit prudens, Balb. ap. Cic. Att. 9, 7, A, 1; Ov. M. 13, 433:prudentissimum consilium,
Nep. Eum. 3, 4; Hirt. B. Alex. 24. —Cautious, circumspect (very rare):malebant me nimium timidum quam satis prudentem existimari,
Cic. Fam. 4, 14, 2.— Hence, adv.: prūdenter, sagaciously, intelligently, discreetly, wisely, skilfully, learnedly, prudently, etc.: loqui, Enn. ap. Gell. 12, 4, 4 (Ann. v. 255 Vahl.):facere,
Cic. Fin. 5, 6, 15; cf. id. Rep. 3, 9, 16:rationem excogitare,
id. ib. 2, 12, 23:multa ab eo prudenter disputata,
id. Lael. 1, 1:multa provisa prudenter,
id. ib. 2, 6.— Comp., Aug. in Suet. Tib. 21; Quint. 9, 2, 44.— Sup.:defendere,
Cic. Div. 2, 72, 150:scribere,
id. Att. 13, 1, 1; Val. Max. 3, 3, 4 ext. 4. -
4 prudenter
prūdens, entis, adj. [contr. from providens].I.Foreseeing, foreknowing (very rare); constr. with an objective clause, or absol.:II.ille contra urinam spargit, prudens, hanc quoque leoni exitialem,
Plin. 8, 38, 57, § 136:quos prudentis possumus dicere, id est providentis,
Cic. Div. 1, 49, 111: de futuro satis callidus satisque prudens, Ps.-Sall. ap. Cic. init. —Transf.A.Knowing, skilled, experienced, versed, practised in a thing (class.; syn.: peritus, consultus); constr. with gen. or in; poet. and post-Aug. also with inf.(α).With gen.:(β).ceterarum rerum pater familias et prudens et attentus,
Cic. Quint. 3, 11:belli prudentes, Sall. Ep. Mith. (H. 4, 61, 16 Dietsch): rei militaris,
Nep. Con. 1, 2:locorum,
Liv. 34, 28 fin.:animus rerum prudens,
Hor. C. 4, 9, 35:artis,
Ov. H. 5, 150:animorum provinciae prudens,
Tac. Agr. 19:doli prudens,
id. H. 2, 25:agricolationis,
Col. 2, 2, 15.— Comp.:prudentiores rerum rusticarum,
Col. 4, 2, 1; so,earum rerum,
Gell. 14, 2, 4.— Sup.:adulandi gens prudentissima,
Juv. 3, 86.—With in:(γ).prudens in jure civili,
Cic. Lael. 2, 6.—With inf. or acc. and inf.:2.nec pauperum prudens anus Novemdialis dissipare pulveres,
Hor. Epod. 17, 47:prudens otii vitia negotio discuti,
Curt. 7, 1, 4:-ob ea se peti prudens, Plin. 8, 31, 49, § 111:sciens prudensque se praegnantem non esse,
Dig. 25, 6, 1, § 2.—In partic.a.Juris prudens, also prudens alone (like juris peritus), skilled or learned in the law; as subst.: jūrisprūdens, ntis, m., one learned in the law, a lawyer, jurist, jurisconsult (only post-class.), Dig. 38, 15, 2 fin.; 1, 2, 2; 1, 1, 7; 40, 7, 30; Just. Inst. 1, 2.—b.Like sciens, knowing, wise, discreet, prudent; usually connected with sciens: prudens animam de corpore mitto, Enn. ap. Non. 150, 8 (Ann. v. 216 Vahl.):B.quos prudens praetereo,
Hor. S. 1, 10, 88; 2, 5, 58 (cf.:imprudens praeteriisse videris,
Cic. Brut. 77, 269):ibis sub furcam prudens,
Hor. S. 2, 7, 66:nequidquam deus abscidit Prudens Oceano terras,
id. C. 1, 3, 22; 3, 29, 29; Ov. M. 3, 364:an prudens imprudensve rupisset,
Gell. 20, 1, 34.—With sciens: amore ardeo:et prudens, sciens, Vivus vidensque pereo,
Ter. Eun. 1, 1, 27:ut in fabulis Amphiaraus sic ego prudens et sciens ad pestem ante oculos positam sum profectus,
Cic. Fam. 6, 6, 6; Cael. ap. Cic. Att. 10, 9, A, 5; Suet. Ner. 2 fin. —In gen., sagacious, sensible, intelligent, clever, judicious, etc. (very freq.):C.vir naturā peracutus et prudens,
Cic. Or. 5, 18:quis P. Octavio ingenio prudentior, jure peritior,
id. Clu. 38, 107:prudentem et, ut ita dicam, catum,
id. Leg. 1, 16, 45:in existimando admodum prudens,
id. Brut. 68, 239; cf.:prudentissimi in disserendo,
id. ib. 31, 118:virum ad consilia prudentem,
id. Font. 15, 43:quo nemo prudentior,
id. Lael. 1, 5:homines amicissimi ac prudentissimi,
id. Rep. 1, 46, 10:vir bonus et prudens,
Hor. Ep. 1, 16, 32; cf. id. A. P. 445:si divitiae prudentem reddere possent,
id. Ep. 2, 2, 155:prudentior ille consilio, hic animo magnificentior,
Just. 9, 8, 13.—With adverb. acc.:prudens alia,
Amm. 15, 13, 2.—Of abstract things:prudens, temperata, fortis, justa ratio,
Cic. Fin. 5, 21, 58:prudens animi sententia,
Ov. H. 21, 137: consilium, quod si non fuerit prudens, Balb. ap. Cic. Att. 9, 7, A, 1; Ov. M. 13, 433:prudentissimum consilium,
Nep. Eum. 3, 4; Hirt. B. Alex. 24. —Cautious, circumspect (very rare):malebant me nimium timidum quam satis prudentem existimari,
Cic. Fam. 4, 14, 2.— Hence, adv.: prūdenter, sagaciously, intelligently, discreetly, wisely, skilfully, learnedly, prudently, etc.: loqui, Enn. ap. Gell. 12, 4, 4 (Ann. v. 255 Vahl.):facere,
Cic. Fin. 5, 6, 15; cf. id. Rep. 3, 9, 16:rationem excogitare,
id. ib. 2, 12, 23:multa ab eo prudenter disputata,
id. Lael. 1, 1:multa provisa prudenter,
id. ib. 2, 6.— Comp., Aug. in Suet. Tib. 21; Quint. 9, 2, 44.— Sup.:defendere,
Cic. Div. 2, 72, 150:scribere,
id. Att. 13, 1, 1; Val. Max. 3, 3, 4 ext. 4.
См. также в других словарях:
CASIA — I. CASIA Scythiae extra Imaum regio. Ptol. II. CASIA apud Virg. Ecl. 2. v. 49. ubi de Naide sertum nectente, Tum casia atque aliis intexens suavibus herbis Mollia luteola pingit vaccima calthâ. Et Georgic. l. 4. v. 30. Haec circum casiae virides… … Hofmann J. Lexicon universale
labour — Labour, ou labourage, Cultus agrorum, Agricultura, Aratio, Agricolatio. Qui est en labour, Ager cultus et nitidus. B. Labour de terre, Molitio agrorum. Entretenir le labour, Tenere studia agri colendi. Qui se cognoist au labour, Prudens… … Thresor de la langue françoyse